İPLİK TEKNOLOJİSİ-İPLİK MUKAVEMETİ

[peggy]

İPLİK MUKAVEMETİ


1.AMAÇ

Sabit uzunluktaki bir ipliğin bir F kuvveti altında kuru ve yaş mukavemetlerinin ölçülmesi.

2.GENEL BİLGİLER

Mukavemet; Materyalin kullanımı yada giyim sırasında dışardan gelen kuvvetlerce uygulanan gerilim ve kopmaya dayanımı anlatan bir terimdir.İpliğin mukavemeti bir kalite kriteri olarak ifade edilmektedir.

İplik mukavemetine etkiyen faktörler;

• Lif uzunluğu :Lif uzunluğu arttıkça mukavemette artacaktır.Kısa liflerin mukavemeti düşük olur.
• Hammadde cinsi :Keten, pamuk, naylon, royon ve yünün soldan sağa mukavemeti azalırken uzama yüzdesi artar.
• Elyafın paralellik durumu :Elyafların paralel halde olması mukavemeti azaltacaktır.
• Uzunluk dağılımı :Uzun iplik için uygulanacak kuvvet buna ters orantılı olarak daha az kısa iplik için ise daha fazla olacaktır.
• Düzgünsüzlük oranı :Mukavemetle ters orantılı şekilde düzgünsüzlük arttıkça mukavemet azalacaktır.
• Lif mukavemeti :İplik mukavemetini doğrudan etkiler. Lifin mukavemeti, iplikle doğru orantılıdır.
• Büküm :Bir noktaya kadar iplik mukavemetini destekleyici bir faktördür.
• Nem ve yabancı madde oran :Elyafın cinsine göre nem mukavemeti olumlu ve olumsuz yönlerden etkileye bilir. Yabancı maddeler de mukavemeti olumsuz etkileyen faktörlerdendir.

İplik mukavemet ölçüm aletleri aşağıdaki esaslara göre sınıflandırılır ;

• Yük artış oranı sabit aletler
• Uzama oranı sabit aletler
• Çene hızı oranı sabit aletler

Biz deneyimizi yük artış oranı sabit aletler sınıfına giren uster cihazı ile yapacağız. Uster iplik mukavemet test aleti tek iplik mukavemetini ölçer. Bu alet sayesinde tek iplik testi için öngörülen zaman oldukça azalmıştır. Kapasitesi 0-200 ile 0- 2000 gr. Arsında değiştirile bilir.






3.DENEY NUMUNESİ


Üç pamuklu, üç polyester iplik için yaş ve kuru olmak üzere toplam on iki iplik numunesi alınmıştır.

4.DENEYİN YAPILIŞI

İlk etapta bütün mekanik ve elektronik deney aletlerinde olduğu gibi kalibre ve sıfırlama işlemleri yapılır.Makinemize gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra, belli uzunluğa sahip ipliğimiz uçlarından makine üzerindeki çenelere sabitlenmiştir. Burada dikkat edilecek husus; yine makinenin bir elemanı olan ve fotosellik bir özellikle ipliğin varlık ve gerginliğini fark eden çengelimsi yapıdan geçirilmesidir.
Daha sonra makineye start verilmiş ve ipliğin mukavemetine göre belli gr/F kuvvetlerde, belli uzunluklarda kopuşlar yaşanmıştır.
Bu deney kuru pamuk için üç, yaş pamuk için üç, kuru ve yaş polyester için yine üçer kez tekrar edilmiştir.

5.SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRİLMESİ

PAMUK POLYESTER
KURU YAŞ KURU YAŞ
Deney No Kopma
Yükü Uzama Kopma
Yükü Uzama Kopma
Yükü Uzama Kopma
Yükü Uzama
1 490 gr/F 8,8 cm 460 gr/F 10,5 cm 600 gr/F 6,5 cm 500 gr/F 5,5 cm
2 180 gr/F 2,5 cm 190 gr/F 4 cm 570 gr/F 6 cm 500 gr/F 5,5 cm
3 100 gr/F 2,7 cm 120 gr/F 4,8 cm 560 gr/F 6 cm 520 gr/F 5,4 cm
Ortalama 256 gr/F 4,6 cm 256 gr/F 6,4 cm 576 gr/F 6,1 cm 506 gr/f 5,5 cm
Standart
Sapma 109 1,9 95 2,4 5,1 0,14 6,1 0,07
Değişim
Kat Sayısı 42,5 41,3 37,1 37,5 0,9 2,3 1,2 1,3
Sonuç olarak pamuk liflerinden oluşan ipliğimizin yaş mukavemetinin kuruya kıyasla daha iyi olduğu görülmüştür. Polyester liflerinden oluşan ipliğimizin ise kuru mukavemetinin yaşa göre daha iyi olduğu yine yapılan deneyler sonucunda görülmüştür

[crackerteam]

yararlı bir dokuman ve farklı bi bakış açısı